LỊCH SỬ PHÁT TRIỂN

Lịch sử hình thành và phát triển

Phòng thí nghiệm trung tâm về môi trường được thành lập năm 2009, ngay sau khi thành lập Viện Môi trường Nông nghiệp (Ngày 10 tháng 4 năm 2008). Sau gần 3 năm hoạt động, để đáp ứng nhu cầu phát triển và phát huy hết năng lực của đơn vị, Trung tâm Phân tích và Chuyển giao Công nghệ Môi trường (viết tắt là CEAT) được thành lập trên cơ sở tổ chức lại từ Phòng thí nghiệm của Viện.

Từ  khi thành lập đến nay, Trung tâm luôn nỗ lực cố gắng, từng bước khẳng định vai trò của mình trong lĩnh vực môi trường, được nhiều cơ quan, tổ chức tin tưởng và lựa chọn làm đối tác lâu dài. Năm 2009,  Trung tâm (khi đó Phòng thí nghiệm, trực thuộc Viện Môi trường) có khoảng 10 cán bộ còn rất trẻ, cùng một ít số thiết bị khoa học tiếp nhận từ cơ sở trước,  một mặt phải xây dựng mới bộ máy hoạt động và đào tạo nhân sự, mặt khác cần thực hiện các nhiệm vụ quan trọng của Bộ, của Viện  nhưng  Trung tâm vẫn tích cực không ngừng trong việc tìm kiếm đối tác và  đáp ứng tốt các hợp đồng dịch vụ phân tích, thử nghiệm cho một số cơ quan và tổ chức như Chi cục Bảo vệ thực vật, Chi cục quản lý chất lượng nông, lâm thủy sản, Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn các tỉnh, Viện Thổ nhưỡng nông hóa, Viện Nghiên cứu Rau quả và các công ty sản xuất thực phẩm, thức ăn chăn nuôi, .v.v.. đồng thời thực hiện một số dịch vụ tư vấn về môi trường như  lập báo cáo quan trắc môi trường định kỳ cho doanh nghiệp; đánh giá tác động môi trường cho các dự án sản xuất; kết hợp với doanh nghiệp để kiểm định chất lượng một số chế phẩm môi trường và xử lý ô nhiễm trong các trại chăn nuôi gia súc, gia cầm tập trung.

Cuối năm 2011, nhận thấy sự phát triển mạnh mẽ của Trung tâm không còn phù hợp với cơ chế và phạm vi của một phòng thí nghiệm, đồng thời để khuyến khích đơn vị hoạt động theo cơ chế độc lập, tự chủ, tự chịu trách nhiệm, ngày 30 tháng 12 năm 2011, Giám đốc Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam đã ký quyết định số 2020/Q -KHNN-TCCB thành lập Trung tâm phân tích và Chuyển giao Công nghệ môi trường. Theo đó, Trung tâm được sử dụng con dấu và tài khoản riêng, có chức năng, nhiệm vụ, cơ cấu tổ chức được điều chỉnh theo quyết định số 258/QĐ-KHNN-TCCB ngày 21 tháng 02 năm 2012 của Giám đốc Viện khoa học Nông nghiệp Việt Nam.

Từ  khi có quyết định thành lập, với mục tiêu trước mắt là  nâng cao  năng lực cán bộ để nâng cao chất lượng dịch vụ, mở rộng thị trường và mục tiêu chiến lược là trở thành đơn vị đầu ngành trong lĩnh vực xử lý ô nhiễm môi trường, Trung tâm luôn nỗ lực hết mình để xây dựng cơ chế quản lý, mô hình tổ chức, tích cực tái đầu tư cho công tác đào tạo cán bộ và trang thiết bị.

Kiên trì theo đuổi mục tiêu đã đề ra, Trung tâm đã từng bước ổn định về cơ chế, tổ chức và nhân sự. Từ 10 cán bộ ban đầu, đến nay, Trung tâm đã có gần 40 cán bộ với hơn 20 thạc sỹ. Các thiết bị phục vụ khoa học được đầu tư hết sức hợp lý, hiệu quả, một phần nhờ vào nguồn ngân sách nhà nước, một phần Trung tâm tự trích quỹ để tái đầu tư. Doanh thu hàng năm của Trung tâm tăng lên nhanh chóng (trung bình tăng trên 20% một năm). Không chỉ mở rộng phạm vi hoạt động dịch vụ trên cả nước, lĩnh vực hoạt động của Trung tâm cũng đã được mở rộng. Với lĩnh vực ban đầu chủ yếu là phân tích, thử nghiệm, hiện nay, các hoạt động chuyển giao công nghệ đã được Trung tâm đầu tư và coi đó là lĩnh vực chiến lược. Nhờ đó, hệ thống chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật đã có bước phát triển nhanh chóng, đạt được nhiều thành tích. Trung tâm đã thực hiện tốt  một số nhiệm vụ môi trường đặc biệt quan trọng do nhà nước giao như: Xử lý một số kho thuốc bảo vệ thực vật bị ô nhiễm nghiêm trọng (đạt hiệu suất xử lý trên 99%); Nghiên cứu ảnh hưởng của ô nhiễm hóa chất đến hiện tượng tôm nuôi chết hàng loạt tại Đồng bằng sông Cửu Long; Nghiên cứu ứng dụng công nghệ tiên tiến, phù hợp xử lý suy thoái môi trường nước nhằm sử dụng bền vững tài nguyên cho các vùng nuôi trồng thủy sản ven biển; điều tra nguyên nhân gây ra thảm họa môi trường biển tại 4 tỉnh miền Trung dẫn đến hiện tượng cá chết (năm 2016) .v.v.. 

Với thành tích hoàn thành tốt nhiều nhiệm vụ môi trường do nhà nước giao, Trung tâm đã được bằng khen của Thủ tướng chính phủ (năm 2012), Bằng khen của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (năm 2012, 2013 và 2016); giấy khen của Giám đốc Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam; .v.v..

Hiện nay, ngoài việc phát huy tinh thần tích cực, chủ động và sáng tạo trong công tác quản lý, Trung tâm còn không ngừng nâng cao năng lực chuyên môn cho từng cán bộ; hiện đại hóa các thiết bị phục vụ khoa học với mục tiêu không chỉ đem lại hiệu quả kinh tế cho đất nước mà còn góp phần bảo vệ môi trường sống cho cộng đồng và xã hội.

Chức năng, nhiệm vụ, cơ cấu tổ chức

Chức năng

Trung tâm phân tích và chuyển giao công nghệ môi trường là tổ chức sự nghiệp khoa học công lập trực thuộc Viện Môi trường Nông nghiệp, có chức năng nghiên cứu khoa học, chuyển giao công nghệ, phân tích chất lượng môi trường và nông sản trong phạm vi cả nước.

Nhiệm vụ

- Xây dựng kế hoạch, đề án xây dựng, nâng cấp và hoạt động của phòng thí nghiệm, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ nghiên cứu khoa học và dịch vụ phân tích môi trường.

- Tiếp thu, lựa chọn và cập nhập các phương pháp phân tích chất lượng về môi trường và nông sản ở trong và ngoài nước để đáp ứng nhiệm vụ phân tích của Viện và Ngành.

- Nghiên cứu khoa học và đề xuất giải pháp xử lý ô nhiễm trong các lĩnh vực môi trường nông nghiệp, nông thôn.

- Thực hiện dịch vụ, tư vấn và chuyển giao tiến bộ kỹ thuật về môi trường nông nghiệp nông thôn theo quy định của pháp luật bao gồm:

1. Tư vấn khoa học, chuyển giao tiến bộ kỹ thuật phục vụ xử lý ô nhiễm môi trường.
2. Đánh giá tác động môi trường, môi trường chiến lược.
3. Phân tích, kiểm tra và đánh giá các chỉ tiêu độc học môi trường, dư lượng các loại vật tư sản xuất, nông sản bao gồm: tính chất vật lý, hóa học, sinh học của đất, nước, không khí, độc học môi trường của thuốc bảo vệ thực vật, phân bón, chất kích thích sinh trưởng, thức ăn gia súc và nông sản, dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, phân bón, kim loại nặng, vi sinh vật, các chất kháng sinh và các chỉ tiêu khác có liên quan đến môi trường đất, nước, không khí và chất lượng nông sản.
4. Cung cấp cơ sở dữ liệu và liên kết cấp chứng chỉ chất lượng môi trường nông nghiệp, nông thôn, chất lượng nông sản và thực phẩm theo yêu cầu của tổ chức, cá nhân và theo quy định của pháp luật.

- Hợp tác, liên kết với các tổ chức, các nhân trong và ngoài nước về phạm vi, lĩnh vực được giao theo quy định của pháp luật.

- Sản xuất, kinh doanh các loại vật tư nông nghiệp, vật tư xử lý ô nhiễm thân thiện với môi trường, các mặt hàng trong phạm vi, lĩnh vực được giao theo quy định của pháp luật.

- Quản lý tài chính, tài sản và các nguồn lực khác được giao theo quy định của pháp luật.

Cơ cấu tổ chức

Trung tâm phân tích và chuyển giao công nghệ Môi trường gồm 3 phòng chức năng và 2 bộ phận: